Triada trener-rodzic-dziecko jest kluczowym elementem w procesie rozwoju sportowego młodego zawodnika.
artykuł Młode Asy Parkietów
To kompleksowa relacja, w której każdy uczestnik odgrywa istotną rolę. Bardzo istotnym aspektem w tej triadzie jest zachowanie klarownej granicy pomiędzy rolą trenera a rolą rodzica. Świadomość tej granicy jest kluczowa dla zdrowego rozwoju sportowego dziecka. Niestety, brak jednoznacznego określenia ról w relacji między trenerem, sportowcem a rodzicem oraz emocjonalne zaangażowanie rodziców to wyzwania, z jakimi często borykają się trenerzy.
Jak powiedział Aleks Ferguson: „dzisiejsi zawodnicy są zbyt delikatni, dlatego, że rodzice często nie skupiają się na rozwoju charakteru młodego człowieka, lecz poświęcają wszystko, aby stworzyć mu warunki do odnoszenia sukcesów, zasłaniając go przed możliwymi porażkami”.
Oto kilka kwestii, które warto wziąć pod uwagę:
Specjalizacja Ról:
- Trener jest odpowiedzialny za rozwój umiejętności sportowych, taktyki i techniki. Jego rola obejmuje również nauczanie zasad fair play, dyscypliny i wspieranie emocjonalne podczas treningów i zawodów.
- Rodzic natomiast powinien skupić się na wsparciu emocjonalnym, budowaniu pewności siebie, wartościach życiowych i zapewnieniu dziecku równowagi między sportem a życiem codziennym. Zaufanie do Trenera:
- Ważne jest, aby rodzice zaufali trenerowi i respektowali jego doświadczenie w dziedzinie sportu. Zadawanie pytań i wyrażanie zainteresowania jest zawsze mile widziane, ale krytyka trenera przed dzieckiem może być szkodliwa.
- Jeśli rodzice mają obawy lub pytania dotyczące treningu, warto omówić je prywatnie z trenerem, zamiast robić to publicznie.
Unikanie Nacisku Wyników:
- Trener powinien być wolny od nacisku ze strony rodziców dotyczącego ciągłego osiągania najlepszych wyników. Rozwój umiejętności i uczestnictwo w sporcie powinny być równie ważne co same zwycięstwa.
- Rodzice powinni zrozumieć, że trener ma ogólny plan rozwoju dla każdego zawodnika i zbyt duże oczekiwania mogą wprowadzać niezdrową presję. Komunikacja:
- Kluczową rolą trenera jest regularna i klarowna komunikacja z rodzicami, informowanie ich o postępach, celach i planach treningowych.
- Rodzice również powinni być otwarci na komunikację, zwłaszcza jeśli chodzi o ewentualne zmartwienia czy obawy związane z dzieckiem w kontekście sportu. Zrozumienie Priorytetów:
- Trener powinien zrozumieć, że młody sportowiec ma życie poza sportem, a rodzice powinni wspierać dziecko w zrównoważonym podejściu do treningów i życia codziennego.
- Dzieci mają różne talenty i zainteresowania, a rodzice powinni pomagać im odkrywać swoją tożsamość i pasje.
Przykładowe powody napięć na linii trener – rodzic:
• Cele stawiane przez rodziców nie są celami trenera,
• Rodzice podważają autorytet trenera,
• Rodzice realizują swoje marzenia poprzez dziecko,
• Brak otwartej komunikacji rodzic-trener,
• Rodzice ignorują zalecenia trenera,
• Rodzic skupia się tylko na wyniku, nie na całym procesie.
Utrzymywanie jasnych granic pomiędzy rolą trenera a rodzica przyczynia się do stworzenia zdrowego, wspierającego środowiska, które sprzyja rozwojowi młodego sportowca zarówno na boisku, jak i poza nim.
Literatura:
Blecharz J., Siekańska M. 2005. Magiczny trójkąt: dzieci – rodzice – trener. Forum trenera. 2005. Nr 3. S. 24-27.Siekańska M. (2013) Talent sportowy. Psychologiczne i środowiskowe uwarunkowania rozwoju uzdolnionych zawodników. AWF Kraków Monografie 15.
Joanna Sajnog